Het is allicht een beetje gênant, als iemand je vertelt dat hij een chronische ziekte heeft, omdat je niet weet hoe je er moet op reageren. Je staat er een beetje stuntelig bij, weet niet goed of je moet zeggen dat het je spijt dat te horen. Moet je die persoon beterschap wensen? Zeggen dat het allemaal wel meevalt, dat er ergere zaken zijn? Geef je een knuffel of vertel je over die verre tante van je, die ook diabetes heeft, type niet nader bepaald? Of verander je zo snel mogelijk van onderwerp, omdat je je nogal ongemakkelijk voelt om te praten over ziek zijn?

Het gebeurt af en toe, dat ik via mijn blog berichten krijg van mensen die nog niet lang de diagnose gekregen hebben. Op heel korte tijd worden ze voor de leeuwen gegooid en moeten ze alles leren over insuline, koolhydraten tellen, ketonen, DKA (diabetische ketoacidose), hypo’s en hypers, .. Ze zijn in de war, angstig, overstuur maar ook vaak hoopvol voor de toekomst. Je weet wel… 10 jaar…
In die berichten lees ik zelden over de partner, de kinderen, de dichte familie en vrienden. Hoe zij omgaan met de diagnose, bedoel ik. Hoe is het voor hen, om plots een geliefde te hebben met een chronische ziekte? Ook hun leven zal nooit meer hetzelfde zijn. Ouders beslissen parttime te gaan werken, zodat ze de zorg over hun kind niet moeten uitbesteden. Het is ook allemaal nog vers en nieuw en er moet elke dag veel bijgeleerd worden. Sociale contacten komen op een laag pitje te staan, want de focus ligt nu voornamelijk op leren omgaan met deze nieuwe bondgenoot. Er zijn discussies rond de maaltijden. Wat eens zo vanzelfsprekend was, is dat niet langer. Er moet gepland worden: ziekenhuisbezoeken, doktersafspraken, maaltijden worden uitgerekend en boodschappen doen verloopt niet meer zonder nadenken. Er worden strategieën bedacht, de contactenlijst in de telefoon uitgebreid. Wie kan je bellen als je in nood zit? Wie helpt als je het even niet meer weet? Mag je huilen? Boos zijn? Het even allemaal niet zo goed meer zien zitten? Hoe chronisch is chronisch?

Ik noem hen wel eens Type 3, die mensen die heel dicht bij ons staan. Ze hebben geen diabetes, maar ze hebben het toch ook wel een beetje. Ook zij moeten zich bijscholen, leren omgaan met deze ongewenste partner. Je kan er niet van weglopen, Hij is er. Waar jij gaat, daar gaat ook Hij en je zoekt een manier om dat een plekje te geven in je leven, je gezin. Aan wie vertel je het? Familie? Beste vrienden? Collega’s op het werk? Kan je nog wel alles of moet je bepaalde zaken opnieuw bekijken en evalueren?

Je staat er niet alleen voor, ook al voelt het soms zo. Mensen deelgenoot maken in hoe jij je voelt, kan bevrijdend werken. Je hoeft hen niet te overrompelen met elke bloedsuikermeting, elke hypo of hyper te delen, maar af en toe laten horen hoe het met je gaat, is gezond. De diabetes is er en gaat niet meer weg, daar kunnen we niet van uit. Een manier bedenken om daar mee om te gaan, lijkt me niet verkeerd. Blijf actief, probeer je leven zo goed mogelijk verder te zetten, mits aanpassingen die noodzakelijk zijn. Vergeet je partner niet in dit hele proces, je kinderen, je vrienden. Ook voor hen is het niet makkelijk, om jou te zien strugglen met issues waar jullie voordien niet mee te maken hadden. Je hebt hulp nodig, ook al denk je van niet. Ook al ben je zo zelfstandig als het kan: weten dat er mensen rondom je zijn, die een luisterend oor kunnen bieden, die sapjes aanslepen als het even niet meer gaat, die spontaan met je meerijden naar je doktersafspraak, doet deugd. Laat hen ook weten, dat je hun inzet waardeert. Dat het je goed doet dat ze er voor je zijn. Leg de focus niet altijd op de diabetes, het leven is zoveel meer. Leef… zou André Hazes Junior zeggen… Alsof het je laatste dag is, Leef.

Zoete groet,

Cathy