Diabetes is een ziekte met heel veel stigma. Elk heeft er zijn eigen mening over en het is een ziekte die frequent in de media komt. Het verbaast me dan ook ten zeerste, hoe onzorgvuldig er met informatie over diabetes wordt omgesprongen. Er wordt gesproken over “diabeten” (oh wat heb ik een moeite met dat woord), over “diabetespatiënten” (brengen wij ons leven door in een ziekenhuisbed?) en “suikerziekte” (ziek door suiker te eten of mag je nooit meer suiker eten?). Wanneer je kiest om een andere behandeling te volgen voor je diabetes (bv van pen naar pomp), dan heb je plots “zware diabetes”. Als je “lijdt aan diabetes”, is het heel belangrijk dat je de regeltjes volgt, zodat je meer “goede” dan “slechte” waarden hebt. En wat met artsen die vinden dat je niet “meegaand” of “volgend” genoeg bent, als je de zaken op een andere manier wilt aanpakken?

Elk van die woorden brengt een negatief beeld met zich mee. Ik zie er een verwijtend vingertje bij, een oordeel, een veroordeling. Er hangt een rapport aan vast en je toekomst ziet er niet goed uit. Waar blijft de mens achter de diabetes, als we enkel gezien worden als “diabetici”? Mag dit met andere ziekten? Hoe noem je iemand – met alle respect – die kanker heeft? Een persoon met kanker toch? Of noem je die een “kankeraar”? Hoe is er gestreden om mensen met Down syndroom niet langer de titel “mongool” te geven en “autisten” zijn nu mensen met autisme. Waarom is het dan nog altijd OK om mensen met diabetes, “diabeten” te noemen?

Een “patiënt” is iemand met zelfzorgtekort, iemand die onder toezicht staat van een zorgverlener. Er wordt zo gehamerd op het zelf in handen nemen van je diabetes, dat die term “diabetespatiënt” helemaal nergens op slaat. “Diabeet veroorzaakt ongeval”.. wordt als heel normaal ervaren bij het grote publiek, ook al heeft de diabetes helemaal niets te maken met het gebeurde. Je wordt vereenzelvigd met je ziekte en plots ben je geen mens meer, maar een diabeet.

Wat als een ziekte plots een zelfstandig naamwoord wordt? Ik denk nu maar even aan om het even welke ziekte ook maar in me opkomt: Parkinson, kanker, multiple sclerose, de ziekte van Crohn, fibromyalgie, reuma, Alzheimer, epilepsie, anorexia… Horen daar ook zelfstandige naamwoorden bij, die de persoon naar de achtergrond verbannen en hem vereenzelvigen met zijn ziekte? Ik vind er geen.. Wat is het toch vreemd, dat de termen “diabeet” of “diabetici” wel zo algemeen aanvaard worden. In de eerste plaats zijn wij mensen. Mensen met kwaliteiten en talenten, die naast hun werk, hobby’s, vrienden, passies, … ook diabetes hebben. Zouden we meer respect krijgen als we in de eerste plaats mens zouden zijn? Diabetes lijkt wel een ziekte, waarbij het toegestaan is om je afkeur te laten zien en mensen respectloos te behandelen.

Taal telt. Ik hou van taal en ik hou van woorden. Ik hou er niet van om mensen als duiven in hokjes te duwen of een etiket op te plakken. Je mag er dan ook prat op gaan, dat ik je zal verbeteren als je mij een “diabeet” of nog erger, een “suikerzieke” noemt of als je over mensen met diabetes praat als zijnde “diabetici”. Ook al lijkt het een beetje op “medici”, de toon is helemaal anders.. Vergeef het me, maar ik moet je gewoon corrigeren.

We staan niet alleen in dit probleem, het gaat veel verder dan dat. Wereldwijd worden discussies en voordrachten gewijd aan dit onderwerp. Mensen met diabetes zijn het beu, om de pispaal te zijn. Ze komen op voor zichzelf en willen de vooroordelen de wereld uit. #languagematters. #taaltelt. Ook als je diabetes hebt.

Zoete groet,

Cathy